Split payment czyli podzielona płatność. Oto, co każdy mikroprzedsiębiorca musi wiedzieć o płaceniu faktur po nowemu

Dwa rachunki bankowe do rozliczeń podatku VAT, rozdzielenie płatności na kwotę netto i brutto i brak możliwości opłacania kilku faktur za jednym zamachem. To wszystko efekt wdrożenia od 1 lipca 2018 mechanizmu podzielonej płatności czyli split payment.

Podzielona płatność, czyli split payment to mechanizm, który zdaniem ma „zapewnić większą stabilność wpływów z tytułu podatku VAT i większe bezpieczeństwo podatkowe”

Zasada działania split payment

Zasada działania split payment jest bardzo prosta. Split payment, czyli podzielona płatność polega na tym, że płatność za nabywany towar lub usługę w kwocie netto uiszczana jest na rachunek rozliczeniowy dostawcy, pozostała zaś – stanowiąca kwotę VAT – wpłacana jest na specjalny rachunek bankowy dostawcy, tzw. rachunek VAT. Każdy podatnik VAT będzie musiał posiadać taki rachunek. Co istotne wszystkie banki muszą taki rachunek prowadzić bezpłatnie. Rachunek VAT może być oprocentowany ale to zależy już od konkretnego banku.

Co ważne split payment jest dobrowolny. To od płacącego daną fakturę zależy, czy chce ją uregulować wykorzystując mechanizm podzielonej płatności. W takiej sytuacji korzysta z tzw. komunikatu przelewu. Oprócz standardowych danych trzeba też wpisać NIP kontrahenta, numer faktury, kwotę brutto i netto faktury. Co ważne, że nie trzeba informować kontrahenta, że korzysta się ze split payment.

Warto podkreślić, że split payment w ogóle nie dotyczy mikroprzedsiębiorców, którzy do rozliczeń wykorzystują prywatne rachunki bankowe. W takiej sytuacji nie jest możliwe wydzielenie osobnego rachunku VAT przez co podzielona płatność nie będzie funkcjonować.

Rachunek VAT czyli najważniejszy element podzielonej płatności

Najbardziej wyróżniającym elementem split payment jest rachunek VAT. To na nim zapisywane są i rozliczane właściwe kwoty podatku VAT. Rachunek VAT jest używany wyłącznie do zapłaty zobowiązań z tytułu VAT, zarówno bezpośrednio do urzędu skarbowego, jak i np. do rozliczenia z kontrahentami (w zakresie VAT)

Środkami z rachunku VAT nie można swobodnie dysponować. Wypłata pieniędzy z konta VAT na rachunek ROR przedsiębiorcy będzie możliwa wyłącznie po złożeniu odpowiedniego wniosku do naczelnika urzędu skarbowego. Urzędnik skarbowy będzie mógł odmówić takiej wypłaty w przypadku zaległości podatkowej albo gdy zajdzie uzasadniona obawa, że nie będzie uregulowane zobowiązanie podatkowe z tytułu VAT.

Skorzystanie ze split payment daje podatnikowi kilka korzyści. Główną będzie zwolnienie go od konieczności zapłacenia kary w przypadku złego rozliczenia podatku VAT. Będzie też jedną z mocniejszych przesłanek dla wykazania, że nabywca dochował należytej staranności zawierając transakcję z kontrahentem, co będzie miało bardzo istotne znaczenie dla bezpieczeństwa VAT naliczonego nabywców.

Wady split payment

Model ten może się jednak okazać niezwykle dotkliwy dla podatników regularnie wykazujących nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym. Taka sytuacja zachodzi często np. w sektorze rolno-spożywczym. Sprzedaż opodatkowana jest stawką 8 proc., a zakupy w większości 23 proc.  Chociaż skorzystanie ze split payment pozwoli na uzyskanie zwrotu podatku w trybie przyspieszonym (nawet w ciągu 25 dni), to jednak środki te cały czas będą na rachunku VAT i skorzystanie z nich do innych celów niż rozliczanie podatku od towarów i usług będzie bardzo utrudnione.

Split payment wymaga też uwagi jeśli jako przedsiębiorca masz rachunki w kilku bankach. Pomiędzy nimi nie będzie można przelewać kwot VAT. Może więc dojść do sytuacji, że środki na zapłatę wartości netto będą w jednym banku, a na VAT w innym – trzeba będzie realizować przelew netto z jednego rachunku, a VAT z innego. Sporym kłopotem jest też brak możliwości wykonywania  płatności za kilka faktur od razu. Jeśli przedsiębiorca decyduje się na regulowanie zobowiązań w systemie podzielonej płatności, każda faktura będzie musiała być opłacona osobnym przelewem.

Co istotne split payment może być szczególnie uciążliwy dla najmniejszych przedsiębiorców, którzy poprawiali płynność finansową korzystając na bieżąco ze środków, do momentu rozliczenia ich w deklaracji VAT.

Czy doświadczyłeś kiedyś jako przedsiębiorca blokady rachunku bankowego dokonanego np. przez urząd skarbowy? Jeśli zdarzy się to po 1 lipca to urząd skarbowy może wykreślić cię z rejestru jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania cię o tym fakcie.

Z mechanizmu podzielonej płatności będą wyłączone np. rachunki powiernicze, tak często stosowane przez firmy działające w branży budowlanej.

Split payment i faktoring

Problem może pojawić się też w przypadku przedsiębiorców korzystających z faktoring. Isnieje bowiem przepis nakładający odpowiedzialność solidarną za VAT należny wynikający z faktury na podatnika, który otrzymał zapłatę na rachunek VAT chociaż nie jest na tej fakturze wskazany jako sprzedawca.

A jakie ty masz obiekcje związane ze split payment? To dobra propozycja? Coś można zmienić?