Zdolność kredytowa to podstawowy wskaźnik, który decyduje o tym, czy kredyt zostanie przydzielony, czy nie.
Przedsiębiorca może zdecydować się na kredyt w dwóch przypadkach. Gdy kredyt firmowy ma pomóc w rozwoju firmy, a także gdy jako przedsiębiorca chce kupić np. dom, w którym zamieszka wraz z rodziną. Specjalnie dla Ciebie przygotowałem praktyczny poradnik kredytowy
Pozytywna decyzja kredytowa
W obu przypadkach uzyskanie pozytywnej decyzji kredytowej będzie o wiele trudniejsze niż w przypadku gdyby pracowali na etacie lub umowie zleceniu. Jak poprawić swoją pozycję negocjacyjną w rozmowach z bankiem?
Wielu przedsiębiorców szczególnie tych najmniejszych rozpatruje kredyt jedynie w sytuacji gdy potrzebują dodatkowych pieniędzy na rozwój firmy. Stąd zdecydowana większość decyduje się na finansowanie biznesu z własnych środków. W związku z tym częściej z finansowaniem bankowym mają oni do czynienia, gdy chcą np. kupić nieruchomość (i to niekoniecznie związaną z prowadzoną działalnością) albo zależy im na kupnie drogiego sprzętu domowego na raty.
Mój poradnik podzieliłem więc na dwa materiały. W jednym zajmuję się tym jak przygotować się do wzięcia kredytu na konsumpcję jako przedsiębiorca, a w drugim zwracam uwagę na to jak wziąć pierwszy kredyt firmowy na rozwój swojego biznesu. (o tym przeczytasz w kolejnym wpisie)
Kredyt hipoteczny dla przedsiębiorcy
Nie chciałbym Cię martwić ale jeśli jesteś przedsiębiorcą kredyt otrzymasz nie tak łatwo jak osoba zatrudniona np. na etacie. I to nawet wtedy gdy jako właściciel firmy zarabiasz zdecydowanie więcej.
Bank zawsze spojrzy na kredytobiorcę – przedsiębiorcę mniej łaskawie niż na osobę zatrudnioną na stałej umowie (najlepiej na umowie o pracę). Celem tego poradnika nie jest pokazanie ci jaki kredyt będzie dla Ciebie najlepszy, za który zapłacisz najmniej. Chcę ci wskazać kilka elementów, na które koniecznie musisz zwrócić uwagę jeśli szukać dobrego kredytu. Na początek skupimy się na kredytach, które roboczo nazywam „konsumpcyjnymi”. Chodzi mi np. o limity w rachunku osobistym, czy pożyczki gotówkowe, a także kredyty hipoteczne, które zaciągasz by kupić nieruchomość.
Co to jest zdolność kredytowa?
Podstawą wydania przez bank pozytywnej decyzji dotyczącej finansowania jest zdolność kredytowa. Zdolność kredytowa to nie to samo co wysokość twoich zarobków. Zdolność kredytowa określa, czy jesteś w stanie spłacić kredyt razem z odsetkami i wszystkimi opłatami bankowymi. Nie ma jednego modelu obliczania zdolności kredytowej. Także prawo nie wymaga zastosowania określonej metodologii. Wiele zależy od tego jaki poziom ryzyka jest w stanie zaakceptować bank udzielający finansowania.
Jeśli więc teoretycznie będziemy mieli dwóch przedsiębiorców, których sytuacja jest identyczna i każdy z nich złoży wniosek kredytowy w innym banku, to decyzja kredytowa może być różna. Oczywiście Komisja Nadzoru Finansowego rekomenduje określone rozwiązania dotyczące udzielania kredytów (np. Rekomendacja S, czy Rekomendacja T) ale w dużej mierze dotyczą one kredytów hipotecznych.
Dochody, a zdolność kredytowa przedsiębiorcy
Jak więc banki obliczają zdolność kredytową? Najprościej rzecz ujmując będzie to analizowanie dochodów ale i wydatków związanych z utrzymaniem rodziny. Koszty związane z wydatkami na dom czy dzieci uczęszczające do szkoły będą miały zasadnicze znaczenie. Koszty utrzymania są różne w zależności od tego, czy jesteś przedsiębiorcą singlem, żyjesz w formalnym związku, a także czy masz dzieci i w jakim wieku.
>>> SPRAWDŹ TAKŻE: BUDŻET FIRMOWY 2020. Jak go zaplanować?
Są banki, które do wyliczeń stosują do takich wyliczeń minimum socjalne, czyli kwotę, która przypada na utrzymanie jednej osoby i jest regularnie ogłaszana przez Główny Urząd Statystyczny. Kwota ta powinna pozostać w dyspozycji rodziny, gdy spłacimy wszelkie koszty kredytowe.
Sposób wyliczania zdolności kredytowej jest wewnętrzną sprawą banku. Dostępne w internecie kalkulatory zdolności kredytowej pokazują orientacyjne wartości kredytu, na jaki możemy sobie pozwolić. Poza tym często skonfigurowane są dla pracowników zatrudnionych na stałe umowy, a nie dla przedsiębiorców.
Koszty utrzymania nieruchomości, a zdolność kredytowa przedsiębiorcy
Koszty utrzymania związane są w dużej mierze z wydatkami ponoszonymi na mieszkanie lub dom. I tak, część banków do ich obliczenia weźmie pod uwagę powierzchnię nieruchomości, a inni ustalą ryczałtowy koszt, który nie będzie zależał od metrażu. Stawka taka może też zależeć od konkretnej lokalizacji nieruchomości. W przypadku mieszkańca stolicy, czy Krakowa, koszt utrzymania mieszkania może być przez bank podwyższony w porównaniu do wnioskującego z malutkiego miasta. Oczywiście nie jest to regułą. W każdym przypadku zależne jest to od banku.
Inne kredyty, a zdolność kredytowa
Bank weźmie też pod uwagę jakie kredyty już masz. I tu ważna uwaga. W przypadku przedsiębiorcy, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, bank badając zdolność kredytową uwzględni wszelkie inne zobowiązania kredytowe, także te przeznaczone wyłącznie na rozwój firmy. Jeśli więc masz już „na koncie” kredyt na pół miliona, którym sfinansowałeś zakup maszyny dla swojej małej firmy, to kupując nowy dom dla rodziny, bank weźmie to pod uwagę.
Pamiętaj, że rozpatrujemy tutaj wyłącznie sytuację gdy prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą. Jeśli firmę prowadzisz w formie spółki (nawet małej, gdzie wspólnikiem jest małżonek lub inny członek rodziny), to nawet jeśli masz kredyt na spółkę, nie będzie on obciążał twojej zdolności kredytowej. Wszystko dlatego, że finanse spółki i twoje są oddzielne.
I jeszcze jedna uwaga dotycząca innych kredytów. Bank pytając o twoje kredyty zasięgnie informacje z Biura Informacji Kredytowej. Nie warto więc ukrywać informacji o kartach kredytowych czy niewielkich limitach w rachunku bankowym.
Limit w rachunku, a dopuszczalne saldo debetowe
Szansę na podniesienie zdolności kredytowej daje odpowiednie nazwanie produktu kredytowego. Niedawno w jednym z banków wnioskowałem o kredyt hipoteczny. Na koncie firmowym miałem uruchomiony możliwość zejścia „na minus” na ok. 20 000 zł. Zobowiązanie to nie było wzięte pod uwagę ponieważ bank nazwał ten produkt jako dopuszczalne saldo debetowe, a nie limit w rachunku, czy kredyt obrotowy.
>>> BIK czy BIG. W czym te instytucje pomogą przedsiębiorcy?
Dopuszczalne saldo debetowe jest to możliwość przekroczenia salda konta na rachunku. Jej wysokość zależy od średniej kwoty wpływów z ostatnich miesięcy. Aktywni klienci banku mają możliwość skorzystania z dopuszczalnego salda debetowego bezpłatnie. Przy większych kwotach banki decydują się na oprocentowanie zbliżone do limitu kredytowego. Każda wpłata na konto spłaca saldo debetowe. Zobowiązania związane z saldem debetowym nie obniżają zdolności kredytowej.
Limit kredytowy w formie kredytu odnawialnego zawsze będzie traktowany natomiast jako osobne zobowiązanie kredytowe. W związku z tym obniży zdolność kredytową.
>>> SPRAWDŹ SWÓJ BIK i aktywuj ALERTY chroniące przez wzięciem kredytu na Twoje dane
Dochody przedsiębiorcy, a zdolność kredytowa
Dla obliczenia zdolności kredytowej przedsiębiorcy ważne są dochody. Jednak znacznie istotniejsze od ich wysokości jest ich regularność. Niezależnie od tego czy wnioskujesz o kredyt hipoteczny, czy o pożyczkę gotówkową, przedstawiciel banku poprosi cię nie tylko o wyciąg z księgi przychodów i rozchodów, z której wyczyta ile zarabiasz, ale też będzie chciał zaświadczenie o niezaleganiu w płatności podatków, a także składek ZUS. Choć bankowcy nie mówią tego wprost, jako przedsiębiorca powinieneś mieć przynajmniej o 50 proc. wyższy dochód od osoby pracującej na umowę o pracę jeśli inne wskaźniki są takie same. To „cena za ryzyko” twojego bankructwa, które musi wziąć pod uwagę bank.
W przypadku „etatowców” bank zakłada, że utrzymanie pracy nie będzie w ich przypadku takie trudne, a w razie problemów ze spłatą będzie można windykować zobowiązanie bezpośrednio z pensji. Nieprzewidywalność biznesu powoduje, że udzielając kredytu przedsiębiorcy ryzyko jest znacznie większe.
Zdecydowanie najłatwiej będzie uzyskać finansowanie kredytem samozatrudnionych. Jeśli jednoosobowa działalność gospodarcza jest kontynuacją działań dla poprzedniego pracodawcy, możliwe jest uzyskanie kredytu nawet w pierwszym dniu „bycia na swoim”. W innych przypadkach trzeba prowadzić firmę przez 12 miesięcy. W wyjątkowej sytuacji potrzebne są 3-6 miesięcy prowadzenia firmy.
Przykład:
Jeśli pracujesz na etacie i planujesz otworzyć działalność gospodarczą, to planując kredyt weź go jeszcze jako „etatowiec”. Wystarczy bowiem otworzyć działalność i bank uzna, że nie zarabiasz. Będziesz potrzebował kilku miesięcy by na nowo zbudować historię kredytową.
Kredyt dla samozatrudnionych i mikroprzedsiębiorców
W przypadku najmniejszych przedsiębiorców kredytowanie (niezależnie od tego czy środki będą pochodziły na rozwój firmy, czy na prywatne wydatki) zawsze będą traktowane jako zobowiązanie osobiste. W związku z tym wszelkie wydatki (zarówno te prywatne, jak i firmowe) będą wzięte pod uwagę. Jeśli jesteś przedsiębiorcą, bank twoje dochody oszacuje wyłącznie na podstawie zapisów z księgi przychodów i rozchodów. Agresywna optymalizacja podatkowa i „fakturoza” czyli wliczanie w koszty wszystkiego co możliwe by obniżyć obciążenia podatkowe może spowodować, że choć sporo zarabiasz, udokumentowany dochód będzie zbyt niski, żeby uzyskać kredyt.
Jak zwiększyć szanse na kredyt?
Jak widać, w przypadku przedsiębiorcy nie jest łatwo uzyskać finansowanie kredytem. Na bazie doświadczeń zdobytych przy współpracy z wieloma instytucjami finansowymi, przygotowałem kilka konkretnych porad w tej kwestii.
The form you have selected does not exist.
- Znajdź dodatkowe źródło stałego dochodu lub osobę, która może wziąć z tobą kredyt
Jeśli jesteś mikroprzedsiębiorcą i zależy ci na uzyskaniu kredytu, zwiększysz szansę przedstawiając w banku dokument potwierdzający regularne dochody. Warto skorzystać tutaj z pomocy współmałżonka, który jest zatrudniony na etacie. Wasze dochody będą liczone razem, a bank spojrzy przychylniej na wniosek ponieważ wśród wnioskujących jest „etatowiec”
- Zadbaj o wspólnotę majątkową
Wzięcie kredytu razem z małżonkiem zatrudnionym na etacie będzie opłacalne zawsze gdy macie wspólnotę majątkową. Wielu doradców podatkowych czy prawników rekomenduje podpisanie intercyzy między małżonkami jeśli przynajmniej jeden z nich jest przedsiębiorcą. Oczywiście jest to dobry sposób na ochronę przed wierzycielami ale w przypadku najmniejszych przedsiębiorców może skutecznie utrudnić wzięcie kredytu. No i tylko w przypadku gdy poziom dochodów jest zbliżony. W przypadku gdy ty jako przedsiębiorca zarabiasz dużo więcej, opłacalna może być intercyza, która spowoduje, że zmniejszą się obciążenia związane z odpowiedzialnością za innych członków rodziny.
- Ogranicz liczbę zapytań kredytowych
Kredyty i pożyczki na niewielkie kwoty dostępne w banku online bardzo często rozpatrywane są automatycznie przez systemy bankowe. Składają one zapytania do Biura Informacji Kredytowej i na tej podstawie wydają wstępną decyzję. Zbyt duża liczba zapytań kredytowych może ograniczyć szansę na uzyskanie finansowania. Bo choć informacje o kredytach nie są przesyłane do BIKu na bieżąco, to od razu zapisywane są wszelkie dane o zapytaniach kredytowych.
- Skonsoliduj prywatne zobowiązania
Jeśli masz kilka kredytów prywatnych, skonsoliduj je tak by spłacać jedną ratę.
- Zrezygnuj z kart kredytowych
Zdecydowanie spłać i zamknij wszystkie karty kredytowe. Dość mocno ograniczają one zdolność kredytową.
Najlepsze konto firmowe dla małego biznesu. Jak wybrać konto firmowe? RANKING czerwiec 2020r
- Spłacaj na bieżąco zobowiązania
W przypadku przedsiębiorcy bardzo ważne jest regularne opłacanie zobowiązań podatkowych. Nawet kilkudniowe opóźnienie w spłacie może spowodować, że nie otrzymasz zaświadczenia o niezaleganiu. I tu ważna uwaga. Urząd skarbowy wyda takie zaświadczenie dopiero w momencie gdy wszelkie podatki są prawidłowo rozliczone na kontach urzędu. Nawet jeśli zapłaciłeś podatki ale nie zdążyły się zaksięgować na koncie fiskusa, możesz nie otrzymać takiego zaświadczenia. Pamiętaj też, że jeśli zmieniałeś niedawno siedzibę firmy, a przez to podlegasz pod nowy urząd skarbowy, zapytanie o rozliczenie podatku będzie wysłane również do starego urzędu skarbowego. Podobnie będzie ze składkami ZUS. Kilkudniowe opóźnienia w spłatach kredytów nie będą tak poważną przeszkodą, jak opóźnienia w rozliczeniach podatków.
- Wybierz odpowiedni PKD
Dla oceny zdolności kredytowej przedsiębiorcy znaczenie ma również kod PKD czyli Polska Klasyfikacja Działalności. Zakładając firmę możesz wpisać dowolne PKD. Podobnie z wyborem dominującego rodzaju działalności. Bank zwróci szczególną uwagę na to. Pamiętaj, że część działalności (jak np. usługi budowlane, handel, czy transport) są zgodnie z bankową metodologią bardziej ryzykowne od innych. I jeśli ten rodzaj działalności masz wpisany jako dominujący, możesz mieć większy problem z uzyskaniem finansowania.
- Postaraj się o kredyt gdy zdobędziesz doświadczenie jako przedsiębiorca
Nawet jeśli bank godzi się na udzielenie kredytu przedsiębiorcy z 3 miesięcznym stażem, rekomenduję ci podejmowanie próby uzyskania kredytu dopiero po 12 miesiącach działalności. Przejście przez cały sezon swojej firmy, pokaże ci jakie obroty jesteś w stanie generować, a także pokaże jak stabilny jest twój biznes.
- Podpisuj z klientami umowy długoterminowe
Jeśli bank kwestionuje stabilność dochodów, warto zapytać doradcę o możliwość udokumentowania dochodów długoterminowymi umowami z klientami. Jeśli świadczysz usługi dla dużych wiarygodnych marek, a umowa zawarta jest na kilkanaście miesięcy, istnieje szansa, że bank uwzględni to w prognozie dochodu.
- Nie szalej z „optymalizacją” podatkową
Starając się o kredyt, nie generuj zbyt wielu dokumentów kosztowych, które obniżają podatek. Jako przedsiębiorca musisz udowodnić bankowi, że płacisz wysokie podatki co jest równoznaczne z wysokim dochodem i sporą zyskownością firmy. Starając się o kredyt będziesz musiał przedstawić w banku dokumenty finansowe firmy. Jeśli rozliczasz się na zasadzie pełnej księgowości, do wyliczenia zdolności kredytowej może być wzięty pod uwagę średni miesięczny zysk netto
- Dbaj o płynność finansową
Nawet jeśli twoje przychody są wysokie, a koszty niskie, dochód jest spory i płacisz wysokie podatki, nie oznacza, że automatycznie otrzymasz kredyt. Analitycy bankowi zwrócą szczególną uwagę na płynność finansową, czyli na to ile gotówki masz na bieżąco do dyspozycji.
- Jeśli decydujesz się na kredyt, określ jego cel
Łatwiej uzyskać kredyt na określony cel (np. na nieruchomość lub na samochód) niż na nieokreślone wydatki, czyli na bieżące funkcjonowanie. Staraj się więc zawsze wnioskować o kredyt na konkretną rzecz.
- Staraj się wnioskować o kredyt przez pośrednika, a nie online
W przypadku dochodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej, dobrze jest starać się o kredyt korzystając z pomocy pośrednika. Chodzi o to by wniosek został złożony w trybie indywidualnym, a nie automatycznie. Nieregularne dochody, czy specyficzna działalność może być powodem odrzucenia wniosku przez automatyczne algorytmy bankowe. Gdy sprawą zajmuje się doradca, będzie w stanie zwiększyć szanse na uzyskanie finansowania.
Prowadzę firmę w formie spółki. Co z kredytem?
Jeśli jesteś wspólnikiem małej spółki, to prywatny kredyt będziesz brał jako osoba uzyskująca dochody z innych źródeł, a niekoniecznie jako przedsiębiorca. Jeśli więc zależy ci na prostym finansowaniu, zatroszcz się o to by podpisać umowę o pracę ze swoją spółką. Wtedy będziesz traktowany jako pracownik.
Jeśli materiał, który przygotowałem ma dla Ciebie konkretną wartość, rozpowszechnij go proszę wśród znajomych. Chętnie odpowiem też na twoje pytania dotyczące prowadzenia twojej działalności. Zostaw komentarz pod tekstem