Faktoring, mikrofaktoring czy kredyt? Postanowiłem przyjrzeć się praktycznie tym metodom utrzymania płynności finansowej. Jakie są różnice między faktoringiem, a kredytem?
Utrzymanie płynności finansowej jest jednym z najpoważniejszych wyzwań każdego przedsiębiorcy. Sporym problemem staje się dla najmniejszych firm, dla których nawet jedna nieopłacona w terminie faktura powoduje spore perturbacje. Czy faktoring, tak mocno promowany, jest dla każdego? I czym różni się od zwykłego kredytu obrotowego? Postanowiłem przyjrzeć się tej kwestii praktycznie.
Faktoring co to jest?
Faktoring w największym uproszczeniu polega na sprzedaży faktur zewnętrznej firmie. Nie chodzi tu jednak o handel fakturami w znaczeniu „kupowania kosztów” (wielu wie, co mam na myśli) ale o odsprzedaż faktury z długim terminem płatności firmie zewnętrznej, która wypłaca należność z faktury zdecydowanie szybciej (nawet w kilka godzin), a sama dochodzi należności od kontrahenta, który pierwotnie miał wobec Ciebie zobowiązanie.
Faktoring jest więc usługą finansową, która polega na wykupieniu przez firmę faktoringową (faktora) od przedsiębiorcy (faktoranta) należności z tytułu sprzedaży towarów lub usług. To co istotne, to fakt, że takie należności nie mogą być przeterminowane. Jeśli korzystasz z usługi faktoringu, to już w momencie wystawiania swojemu kontrahentowi faktury np. z 60 dniowym terminem płatności, możesz przekazać ją firmie faktoringowej, która zdecydowanie szybciej wypłaci ci pieniądze.
Formalnie umowa faktoringu jest tzw. umową nienazwaną. Oznacza to dokładnie, że nie ma określonych przepisów, którą określają zasady faktoringu. Wychodzi się jednak od przepisów kodeksu cywilnego (art. 509), który mówi o swobodzie przelewu wierzytelności;
- Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.
- Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.
Umowa faktoringu jest zawierana między przedsiębiorcami. Jej zapisy mogą więc być dowolne, w granicach tego co dwie strony ustalą.
Na początek przyjrzymy się typowemu faktoringowi. Zanim dojdzie do podpisania umowy z firmą faktoringową mija sporo czasu. Wszystko dlatego, że firma faktoringowa ocenia ryzyko współpracy nie tyle z nami, którzy chcemy „skrócić” czas otrzymania należności, ale pozycję kontrahentów, którym wystawiamy faktury. Ważniejsze od pozycji finansowej naszej firmy jest więc to z kim robimy interesy.
Bardzo ryzykowne branże, tzn. handel (głównie spożywczy), budownictwo lub transport mają praktycznie zerowe szanse na możliwość podpisania umowy faktoringowej. Już na etapie ofertowania należy przedstawić historię współpracy z konkretnym kontrahentem, określić wielkość obrotów i przedstawić dokumenty potwierdzające, że kontrahent jest wypłacalny. Mało tego. Firma faktoringowa może zdecydować, że faktoringiem obejmie wyłącznie wybranych kontrahentów albo wybrane faktury. I właśnie dlatego produkt ten adresowany jest to największych firm, które mają stabilnych, wypłacalnych odbiorców.
Faktoring dla dużych firm obsługują przede wszystkim największe banki. Nie opłaca im się oferowanie takich produktów małym przedsiębiorstwom.
Mikrofaktoring i faktoring
A co to jest mikrofaktoring? Widząc takie niedogodności typowego faktoringu, na rynku pojawiły się firm oferujące mikrofaktoring, czyli finansowanie faktur przeznaczone dla mniejszych firm. Konstrukcja produktu jest praktycznie taka sama jak w przypadku faktoringu. Różnica polega jednak na uproszczeniu procedury. Przez co sam mikrofaktoring jest droższy niż tradycyjny faktoring.
Ile kosztuje faktoring?
Faktoring i mikrofaktoring to usługi finansowe. Nie są więc bezpłatne. Koszt zależy od modelu w jakim rozliczana jest usługa faktoringu. Wśród dwóch najczęściej stosowanych są:
- Prowizja pobierana przy wypłacie sumy, która należy się z faktury (twoja faktura opiewa na 10 000 zł netto). Otrzymujesz od firmy faktoringowej np. 9400 zł. Reszta jest zyskiem firmy faktoringowej.
- Wypłacenie pełnej kwoty faktury, do której wypłacana jest faktura za faktoring
Warto pamiętać, że niektóre firmy mogą wprowadzić ograniczenia związane z minimalną lub maksymalną kwotą, która może być wypłacona w ramach. W przypadku mikrofaktoringu najczęściej będzie można sfinansować fakturę o wartości powyżej 1000 zł.
>>> Sprawdź też: Księgowość dla firm. Prowadzić ją samemu czy z biurem rachunkowym?
Cesja faktury. Co to jest?
Cesja faktury polega na tym, że firma, która obsługuje faktoring staje się właścicielem faktury. W związku z tym twój kontrahent będzie musiał zapłacić należność na konto firmy faktoringowej. Wcześniej twój kontrahent musi zaakceptować fakturę, czyli potwierdzić, że faktycznie to zobowiązanie jest prawidłowe.
Jak widzisz, faktoring polega na przerzuceniu ryzyka opóźnienia w płatnościach na inną firmę za wynagrodzeniem.
Czy faktoring jest więc lepszy niż np. kredyt obrotowy? Jakie są różnice między dwoma produktami?
Umowa faktoringu nie powoduje zwiększenia zadłużenia. Nie bierzemy bowiem żadnego kredytu. Po prostu przenosimy własność zobowiązania z faktury. To wszystko powoduje, że faktoring nie zmniejsza zdolności kredytowej firmy. Nie musisz też mieć żadnych twardych zabezpieczeń, które są wymagane w przypadku kredytu. Za spłatę odpowiada bowiem twój kontrahent, któremu wystawiłeś fakturę. Dzięki temu ryzyko spada na kontrahenta i firmę faktoringową, a nie na Ciebie.
Faktoring, szczególnie w przypadku mikrofaktoringu nie wymaga by firma była prowadzona bardzo długo. Jeszcze do niedawna umowy mikrofaktoringowe były podpisywane wyłącznie z firmami, które na rynku funkcjonowały przynajmniej 2 lata. Dziś można sfinansować faktury mikrofaktoringiem już od pierwszego dnia działalności. W odróżnieniu od kredytu, to zdecydowana przewaga faktoringu.
Faktoring, a kredyt obrotowy – różnice
Faktoring | Kredyt |
DLA JAKIEJ FIRMY JEST NAJLEPSZY? | |
Przede wszystkim dla tych, którzy współpracują z wiarygodnymi finansowo kontrahentami i sprawdzonymi odbiorcami | Firma o wysokiej zdolności kredytowej, ważniejsza jest stabilna pozycja firmy niż jej kontrahentów |
ZABEZPIECZENIA | |
Sama wierzytelność (faktura), weksel, pełnomocnictwo do rachunku | Wierzytelność (kredyt), weksel, hipoteka, poręczenie |
RYZYKO WYPŁACALNOŚCI ODBIORCY | |
Jeśli mamy faktoring pełny, to ryzyko przechodzi na firmę faktoringową | Zawsze ryzyko ponosi przedsiębiorstwo |
NA CO MOGĄ BYĆ WYDANE ŚRODKI FINANSOWE | |
Dowolny cel | Cel określony w umowie kredytowej |
Spłata dokonywana jest przez kontrahenta | Spłata dokonywana jest przez przedsiębiorcę |
Wady faktoringu
Jak każde rozwiązanie, również i faktoring nie będzie rozwiązaniem dla wszystkich. Przede wszystkim koszty takiego finansowanie są zdecydowanie wyższe niż np. kredyt obrotowy. Faktoring może więc nie opłacać się firmom operujących na minimalnych marżach. Bo chociaż poprawi się płynność finansowa, może się okazać, że marnie z rentownością biznesu. Wadą może być tez niezrozumienie idei faktoringu u twoich kontrahentów.
Jeśli jesteś zainteresowany przekazaniem faktury do finansowania, kontrahent musi być poinformowany o tym, że należność z faktury musi przekazać na konto firmy faktoringowej. Bardzo często zdarza się, że odbierają to jako windykację i niezbyt chętnie kontynuują współpracę.
Kontrahent opóźnia się z zapłatą. Co się dzieje?
W przypadku faktoringu, to kontrahent przekazuje kwotę z faktury firmie faktoringowej. Jeśli występuję opóźnienie w płatności, to warunki i koszty windykacji określona jest przez firmę faktoringową. Firma faktoringowa może oczywiście windykować należność. I tu dochodzimy do jeszcze jednego ważnego pojęcia. Chodzi o tzw. cichy faktoring. W takiej sytuacji firma, której wystawiamy fakturę, nie wie, ze mamy faktoring i spłaca ją na nasze konto, a my musimy wtedy uregulować należność na konto faktora. Jest to więc rodzaj pożyczki pod zastaw faktury. Wtedy to my, jako przedsiębiorca ponosimy odpowiedzialność za spłatę.
W przypadku pełnego faktoringu, firma faktoringowa ponosi ryzyko braku zapłaty przez dłużnika.
Koszty podatkowe przy faktoringu, a kredycie
Sporą różnicę między faktoringiem, a kredytem widać szczególnie w przypadku rozliczenia podatkowego. Jeśli mamy do czynienia z kredytem, to koszt kredytu (czyli np. odsetki) będą kosztem podatkowym. W przypadku faktoringu najczęściej dostaniemy od faktora fakturę za usługę faktoringu. Cała kwota faktury będzie więc kosztem podatkowym. Pod tym względem rozliczenie będzie więc prostsze.
Budując stabilne finanse firmy nie warto polegać wyłącznie na mikrofaktoringu. Trzeba zdać sobie. Oczywiście faktoring, choć jest drogi, opłaca się np. jednoosobowej działalności konsultingowej. W takim biznesie marże są wysokie, a oddanie kilku procent wartości faktury, w zamian za otrzymanie pieniędzy znacznie szybciej, warte jest tej ceny.
Artykuł nie przedstawia najlepiej kwestii kosztów. Z podanego przykładu wynika, że faktoring kosztuje 6%. Ale nie ma informacji za jaki czas finansowania? – a od tego zależy czy jest tanio czy drogo. Jeżeli faktura jest z 30 dniowym terminem płatności – to bardzo drogo, ale jeżeli to np. 120 to stawka będzie już atrakcyjna.
Oczywiście podaję tylko przykład kosztów. Zawsze można znaleźć tańszy faktoring lub tańszy kredyt. To kwestia najlepszej oferty. Ja pokazuję podstawy. Kiedy warto, a kiedy nie warto danym rozwiązaniem się zainteresować